Beskid Niski to magiczna kraina, na terenie której nuda nikomu nie zagrozi. Jednych do pobytu w tej części kraju zachęcają malownicze góry, po których można urządzać piesze wycieczki, innych cenne zabytki, ukryte w beskidzkich wsiach. Gdzie warto się wybrać? Jednym z ciekawszych miejsc w Beskidzie Niskim jest Berest – wieś o XVI-wiecznym rodowodzie, której warto poświęcić nieco więcej uwagi.
Z kart historii. Cerkiew w Bereście i jej dzieje
Berest to spora wieś, leżąca pomiędzy Grybowem a Krynicą. Wiadomo, że do lokacji wsi doszło pod koniec XVI wieku, a miejscowość ta stanowiła część Kresu Muszyńskiego – państwa, nad którego rozwojem czuwali biskupi krakowscy. Aż do wybuchu II wojny światowej, Berest był miejscowością wielokulturową. Obok siebie żyli tu Żydzi, Polacy – katolicy oraz Łemkowie, przywiązani do cerkwi greckokatolickiej. Dziś Berest jest wsią jednolitą, jednak o Łemkach wciąż przypomina dawna cerkiew św. Kosmy i Damiana. Co warto wiedzieć na jej temat?
Cerkiew w Bereście. Na co warto zwrócić uwagę w trakcie zwiedzania?
Cerkiew w Bereście jest ciekawym przykładem drewnianej architektury łemkowskiej, z którą na pograniczu Beskidu Niskiego i Sądeckiego możemy się spotkać w wielu miejscach. Jest to budowla orientowana i trójdzielna, z wyraźnie zaznaczonymi częściami: prezbiterium, nawą i babińcem. Choć od wielu lat cerkiew jest wykorzystywana jako kościół katolicki, w jej wnętrzu wciąż możemy zobaczyć sporo ciekawych przykładów sztuki cerkiewnej i elementów dawnego wyposażenia. Pięknie prezentuje się polichromia figuralna i ornamentalna, do dziś widoczna w prezbiterium. Możemy tu zobaczyć takie sceny, jak Przemienienie Pańskie czy Trójcę Świętą, odniesiono się tu również do historii Kaina i Abla. W cerkwi tej zachował się również ikonostas oraz barokowe ołtarze. W jednym z nich znajduje się cudowny Opieki Bogurodzicy z 1721 roku, który został przeniesiony tu z pobliskiej wsi Izby. To ikona wyjątkowa, przed którą miał się modlić sam Kazimierz Pułaski. Chrzest Chrystusa, przedstawienie św. Mikołaja – oto kolejne ikony, na które warto zwrócić uwagę podczas zwiedzania tej cerkwi.
Szczyt Szyndzielnia-dlaczego warto zobaczyć?
Berest to ciekawa miejscowość, której warto poświęcić więcej uwagi. Tutejsza cerkiew robi wrażenie, a wizyta w jej wnętrzu zachwyci każdego miłośnika historii i sztuki sakralnej.
